Дыгъуызты Уасилы фырт Шалва

Дзауы районы прокуратурӕйы фæдысгарæг
09.02.1942 — 21.05.1942

Райгуырд Цхинвалы районы Ортеуы хъæуы 1921 азы.Схъомыл традицион ирон бинонты 'хсӕн, чысылӕй фӕстӕмӕ хистӕртӕн кад, намыс ӕмӕ куыстуарзондзинад кӕм ӕвзӕрди – йӕ дарддӕры цардвӕндаг ын чи сбӕрӕг кодта, ахӕм миниуджытӕ. Хъӕууон скъолайы райдиан ахуырад райсгӕйӕ, Шалва Уасилы фырт равдыста ахуырмӕ сӕрмагонд арӕхстдзинад ӕмӕ зонындзинӕдтӕм тырнындзинад. 1930-ӕм азты кӕрон йӕ ахуыр адарддӕр кодта Цхинвалы, уым сахуыр кодта барадхъахъхъӕнӕг оргӕнты кусынӕн цы бындуртӕ хъӕуы, уыдон.

1942 азы райдайӕнмӕ, Фыдыбӕстӕйы Стыр хӕст йӕ тӕмӕны куы бацыд, уӕд барадхъахъхъӕнӕг оргӕнты фӕлтӕрдджын кусджытӕй бирӕтӕ фронты уыдысты. Уыцы зын уавӕрты 1942 азы 9 февралы ӕрыгон специалист Шалва Уасилы фырт нысангонд ӕрцыд Дзауы районы прокуратурӕйы адӕмон слестгӕнӕджы бынатмӕ.

Йӕ ӕрыгон кар ӕмӕ чысыл фӕлтӕрддзинадмæ æнæкæсгæйæ, Шалва Уасилы фырт йӕхи равдыста бӕрнон ӕмӕ компетентон слестгӕнӕгӕй. Хӕстон рӕстӕджы зындӕр уавӕрты, Хуссар Ирыстоны граждайнаг адӕм бирӕ зынтӕ куы ӕвзӕрстой – хойраг кӕй нӕ фаг кодта уымӕй фыдракӕндты сырӕзтмӕ – уӕд ӕнтыстджынӕй ӕххӕст кодта йӕ хӕстӕ, закъон ӕмӕ барадон фӕтк хъахъхъӕнгӕйӕ.

Ӕрыгон слестгӕнӕджы карьерӕ фӕкъуылымпы 1942 азы 21 майы, Кусӕг-Зӕхкусӕг Сырх Ӕфсадмӕ (РККА) мобилизаци кӕныны тыххӕй йӕ бынатӕй куы ссæрибар ис, уæд. Шалва Уасилы фыртæн дӕр, милуангай советон граждӕнтау, райдыдта фронты цард.

Фыдыбӕстӕйы Стыр хӕсты хӕсты быдырты Дыгъуызы фырт йӕхи равдыста хъӕбатыр ӕмӕ удуӕлдай тохгӕнӕгӕй, уымӕн ӕвдисӕн у Фыдыбӕстӕйы хӕсты II къӕпхӕны Орденӕй йӕ схорзӕхджын кӕнын. Уыцы орден лӕвӕрд цыд лӕгдзинад ӕмӕ хъӕбатырдзинады тыххӕй тохты, ӕнтыстджын хӕстон архайдтыты тыххӕй, кӕцытӕ ахъаз уыдысты ӕфсӕддон хӕйттӕ ӕмӕ иугӕндты ӕнтыстӕн.

Документтӕ дзурӕг сты, Шалва Уасилы фырт Сырх Ӕфсады сӕйраг операциты хайад кӕй иста, иттӕг хорз лӕгдзинад ӕмӕ хъӕддыхдзинад кӕй равдыста, ууыл. Йӕ хӕстон фӕндаг сси йӕ дарддӕры хъысмӕт ӕмӕ удыхъӕд чи сбӕрӕг кодта, уыцы биографийы ахсджиаг хай.

Хӕсты фӕуды æмӕ демобилизацийы фӕстӕ Дыгъуызты Шалва Уасилы фырт ӕрыздӕхт йӕ райгуырӕн Хуссар Ирыстонмӕ. Фыдыбӕстӕйы Стыр хӕсты фронтты цы хӕстон фӕлтӕрддзинад райста, ӕмӕ йын юридикон ахуырад фадат радта Хуссар Ирыстоны Автономон облӕсты мидхъуыддӕгты оргӕнты ӕхсӕнадӕн дарддӕр лӕггад кӕнынӕн.

Хӕсты фӕстӕ азты барадхъахъхъӕнӕг оргӕнты раз лӕууыдысты вазыгджын хӕстӕ регионы закъонад ӕмӕ барадон фӕтк сног кӕныны, хӕстон рӕстӕджы фӕстиуджытимӕ – фыдгӕнджыты, спекуляцийы, хуыснӕгдзинӕдты ныхмӕ тохы. Шалва Уасилы фырт, йӕ фронты ӕмӕ слестгӕнӕн куысты фӕлтӕрддзинадимӕ, зынгӕ бавӕрӕн бахаста уыцы хӕстӕ сӕххӕст кӕнынмӕ.

Фронтовик ӕмӕ профессионалон юрист, уый адӕмы 'хсӕн ӕмӕ барадхъахъхъӕнӕг оргӕнты кусджыты' хсӕн уыд сгуыхт авторитет.

Прокуратурӕйы слестгӕнӕгӕй фронтовик ӕмӕ мидхъуыддӕгты оргӕнты кусӕджы онг царды алы къӕпхӕны дӕр ӕвдыста адӕймаджы хуыздӕр миниуджытӕ: лӕгдзинад, сыгъдӕгзӕрдӕ, хӕс ӕмӕ Райгуырӕн бӕстӕйыл ӕнувыд уӕвын.